Kara w domu zamiast więzienia? Sprawdź, na czym polega System Dozoru Elektronicznego (SDE), czyli tzw. „bransoletka”

Czym jest System Dozoru Elektronicznego?

System Dozoru Elektronicznego (SDE) to forma wykonywania kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym – najczęściej w miejscu zamieszkania skazanego. Zamiast celi – własne cztery ściany. Zamiast krat – elektroniczna opaska, tzw. „bransoletka”, zakładana na nogę.

To rozwiązanie dla tych, którzy skazani zostali na krótkie kary i spełniają ustawowe warunki. Wiele osób nawet nie wie, że taka możliwość istnieje.

Kto może odbyć karę w systemie dozoru elektronicznego?

Z SDE mogą skorzystać osoby:
– skazane na karę do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności (łącznie, z kilku wyroków też),
– posiadające stałe miejsce pobytu,
– które wyrażą zgodę na odbywanie kary w tym systemie,
– oraz wszyscy dorośli domownicy również wyrażą na to zgodę (chyba że skazany mieszka sam).

Sąd ocenia, czy odbywanie kary w domu będzie zgodne z celami kary oraz dobrem wymiaru sprawiedliwości.

Jak działa „bransoletka”?

Skazany nosi opaskę elektroniczną na nodze, zwaną potocznie bransoletką, a w miejscu zamieszkania montowany jest specjalny nadajnik oraz centrala monitorująca. System non stop sprawdza, czy przebywasz w domu zgodnie z ustalonym harmonogramem.

Sąd decyduje, w jakich godzinach możesz opuszczać miejsce zamieszkania.
Jeśli pracujesz i przedstawisz np. umowę o pracę lub grafik, sąd może pozwolić Ci wychodzić do pracy dokładnie w godzinach, w jakich ją wykonujesz. Można też uzyskać zgodę na rehabilitację, terapię, zakupy, załatwianie spraw urzędowych itp.

Przykład z życia:

Pan Tomasz został skazany na 10 miesięcy pozbawienia wolności za prowadzenie auta w stanie nietrzeźwości. Z pomocą adwokata złożył wniosek o SDE, załączył umowę o pracę i zgodę domowników. Dziś odbywa karę we własnym mieszkaniu, pracuje, opiekuje się dzieckiem – nie trafił do więzienia.

Jak złożyć wniosek o dozór elektroniczny?

Wniosek składa się do sądu penitencjarnego, właściwego miejscowo dla miejsca odbywania kary lub zamieszkania skazanego. Wniosek powinien zawierać:
– dane skazanego i sygnaturę wyroku,
– wskazanie miejsca zamieszkania,
– uzasadnienie (np. opieka nad dziećmi, praca, stan zdrowia),
– zgodę pełnoletnich domowników (jeśli mieszkają razem ze skazanym),
– załączniki – np. umowa o pracę, zaświadczenia, rachunki.

Im więcej konkretnych dokumentów – tym większe szanse na pozytywną decyzję.

Dlaczego warto skonsultować się z adwokatem?

Każda sprawa jest inna – czasem kluczowy będzie rozkład dnia, czasem choroba w rodzinie, a czasem specyfika pracy. Adwokat pomoże pomóc Ci przygotować solidny wniosek, załączyć odpowiednie dokumenty i wzmocnić argumentację, która trafi do sądu.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy w SDE mogę wychodzić z domu?
✅ Tak – ale tylko w określonych godzinach zatwierdzonych przez sąd. Potrzebujesz do tego konkretnego uzasadnienia (praca, szkoła, lekarz itp.).

Czy opaska (bransoletka) jest widoczna?
👖 Zwykle jest zakładana na nogę i łatwa do ukrycia pod spodniami.

Czy można pracować podczas odbywania kary w SDE?
✅ Tak! To jeden z głównych powodów, dla których sąd udziela zgody na SDE – wystarczy to dobrze udokumentować.

Czy muszę mieć zgodę domowników?
✅ Tak – zgoda dorosłych domowników, z którymi stale zamieszkujesz, jest obowiązkowa.
❗️Wyjątek: jeśli mieszkasz sam – zgoda nie jest potrzebna.

Ile trwa rozpatrzenie wniosku o dozór elektroniczny?
⏳ Zwykle kilka tygodni – zależy od sądu, ale warto działać szybko i z pełną dokumentacją.

Podsumowanie

System Dozoru Elektronicznego to realna i legalna szansa, żeby odbyć karę w domu, a nie w zakładzie karnym. Daje możliwość utrzymania pracy, kontaktu z rodziną i życia w warunkach wolnościowych – pod kontrolą systemu.

Nie ryzykuj – dobrze przygotowany wniosek i przemyślana strategia mogą zdecydować o Twojej przyszłości.

Autor: adwokat Karol Matusik